GRAMMATICAL WEDNESDAY - rzeczownik w funkcji przymiotnika

Brzmi poważnie - rzeczowniki w funkcji przymiotników. A to tylko rzeczowniki, które opisują inne rzeczowniki. Bardzo często, gdy tłumaczymy takie zwroty na język polski to pierwszy rzeczownik wyrażamy jako przymiotnik albo rzeczownik w dopełniaczu. Zaraz wszystko się wyjaśni i okaże się, że takie formy są Wam doskonale znane.  

RZECZOWNIK W FUNKCJI PRZYMIOTNIKA

Do określania rzeczowników generalnie służą przymiotniki, tak jak w poniższych zdaniach:
          There is a big table in the kitchen.
          I have got very interesting book. 

Słowa big i interesting są przymiotnikami.  

W języku angielskim bardzo często rzeczownik opisuje inny rzeczownik. 
'paper' to papier, ale w połączeniu z 'towel' (ręcznik) przyjmuje znaczenie przymiotnikowe: papierowy.

paper towel

papierowy ręcznik

A o to, co mogą określać rzeczowniki w funkcji przymiotnikowej:
     1. materiał 
          cotton dress bawełniana sukienka
          steal door stalowe drzwi

                         UWAGA! Rzeczowniki wool i wood nie mogą być użyte w funkcji przymiotników.
                         Zamiast tego należy użyć przymiotników woolen/wolly lub wooden:
                              wool jumper --> woolen jumper wełniany sweter
                              wood table --> wooden table drewniany stół

     2. czas
          winter holiday ferie zimowe
          Christmas party przyjęcie Bożonarodzeniowe

     3. przeznaczenie, zastosowania
          skating rink lodowisko
          baby carriage wózek dziecięcy

     4. miejsce
          garden furniture meble ogrodowe
          city centre centrum miasta

     5. treść (opisując czym dana rzecz jest lub czego dotyczy)
          Geography lesson lekcja geografii
          grammar book podręcznik gramatyki

     6. funkcję, zawód, umiejętność
          rock singer piosenkarz rockowy
          language lerner uczący się języka obcego

                         UWAGA! W ten sposób nie można zastosować rzeczowników określających ilość.
                              bread slice --> a slice of bread kromka chleba
                              milk glass --> a glass of milk szklanka mleka

     7. przynależność
          shop window okno sklepowe
          book cover okładka książki


Zauważyliście, że tego typu zwroty tłumaczy się od tyłu? Pierwsze miejsce z prawej strony to rzeczownik, który opisujemy. Słowa poprzedzające ten rzeczownik, to rzeczowniki w funkcji przymiotnika. Warto o tym pamiętać, ponieważ zamiana miejsc rzeczowników powoduje zmianę znaczenia. 
          fan club klub kibica     ale     club fan kibic klubu

Jest jeszcze jedna rzecz, na którą należy zwrócić uwagę. Rzeczowniki w funkcji dopełnienia (zwane także przymiotnikami odrzeczownikowymi) są w liczbie pojedynczej, a mimo to tłumaczy się je często w liczbie mnogiej. 
          shoe shop sklep z butami
          book readers czytelnicy książek

Natomiast jeśli rzeczownik jest w liczbie mnogiej, to jego tłumaczenie pozostaje w liczbie mnogiej.
          arms uzbrojenie          arms race wyścig zbrojeń
          clothes ubrania          clothes shop sklep z ubraniami

Wart opamiętać o funkcji przymiotnikowej rzeczowników. Jest ona często stosowana ponieważ pozwala uniknąć wielokrotnego powtarzania słowa 'of', które użyte wielokrotnie zakłóca zasady stylistyki.

rate of the production of the emissions of carbon dioxide 

production rate of the emissions of carbon dioxide

production rate of carbon dioxide emissions

carbon dioxide emissions production rate 

(tempo produkcji dwutlenku węgla) 

Wszystkie powyższe wyrażenia są poprawne. Przy stosowaniu tego typu wyrażeń należy pamiętać, że wyrażenie ma być zrozumiałe dla odbiorcy (w tym przypadku jest to wyrażenie przedostatnie). Nie ma sztywnych zasad, jednak nie należy przekraczać dwóch of, wprowadzając przymiotniki odrzeczownikowe.